Dozór elektroniczny

Skazany na karę pozbawienia wolności nie zawsze będzie zobligowany do jej odbycia w zakładzie karnym. W niektórych sytuacjach możliwe jest ubieganie się o odbycie kary pozbawienia wolności w warunkach domowych, czyli w systemie dozoru elektronicznego.

Na czym polega dozór elektroniczny, czyli tzw. bransoletka

Osoba, która odbywa karę w systemie dozoru elektronicznego zobowiązana jest nosić nadajnik radiowy (tzw. bransoletkę) połączony z urządzeniem monitorującym, które musi zostać zainstalowane w jego miejscu zamieszkania.

W trakcie odbycia kary skazany jest zobowiązany przebywać w miejscu zamieszkania w określonych godzinach, które ustala sąd. Naruszenie tych godzin skutkuje rejestracją w systemie i powiadomieniem kuratora oraz sądu.

Tak jak wskazano wyżej, w orzeczeniu sąd określa godziny, w których skazany ma znajdować się w miejscu zamieszkania. Pozostałe godziny mają na celu podjęcie pracy, załatwienie spraw osobistych, czy uczestnictwo w liturgii i spotkaniach z najbliższymi. Tym samym pomimo ograniczeń skazany jest w stanie normalnie funkcjonować w społeczeństwie.

Kiedy można ubiegać się o dozór elektroniczny

Odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego może zostać wydane, gdy orzeczono karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 1 roku i 6 miesięcy albo wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności w wymiarze niższym niż 3 lata i któremu do odbycia w zakładzie karnym pozostała część tej kary w wymiarze nie większym niż 6 miesięcy.

Dodatkowo muszą być spełnione dalsze warunki, tj.

  1. odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stoją na przeszkodzie szczególne względy wskazujące, że w razie odbycia kary w tym systemie nie zostaną osiągnięte cele kary,
  2. skazany posiada określone miejsce stałego pobytu,
  3.  osoby pełnoletnie zamieszkujące wspólnie ze skazanym wyraziły zgodę na odbycie kary w takim systemie,
  4. odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stoją na przeszkodzie warunki techniczne.

Dla Sądu bardzo istotne jest, czy cel kary zostanie osiągnięty poprzez odbycie jej w systemie dozoru elektronicznego. Dlatego też Sąd bada m.in. czy skazany ma stałą pracę, jaką ma opinię, czy był uprzednio karny, jaki ma stosunek do popełnionego czynu i jaki prowadził dotychczasowy tryb życia. Istotne jest zatem właściwe przedstawienie sądowi sytuacji życiowej i wskazanie, że system dozoru elektronicznego pozwoli wypełnić cele kary.

Posiedzenie w przedmiocie dozoru elektronicznego

W posiedzeniu w przedmiocie dozoru elektronicznego bierze udział prokurator. Skazany oraz jego obrońca mogą brać w nim udział, ale nie muszą. Zatem brak stawiennictwa skazanego oraz jego obrońcy nie będzie stanowił przeszkody dla sądu do wydania orzeczenia.

W posiedzeniu będzie też mógł brać udział kurator sądowy.

Na postanowienie w przedmiocie dozoru elektronicznego przysługuje zażalenie.

Osobom, które chcą ubiegać się o odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego zapraszamy do skorzystania z usług Kancelarii Adwokackiej AGK z siedzibą w Kędzierzynie-Koźlu oraz Wrocławiu. Oferujemy między innymi przygotowanie wniosku oraz wszelkich niezbędnych zgód, reprezentację w trakcie posiedzenia oraz przygotowanie zażalenia w przypadku negatywnej decyzji sądu.

Wpis powstał przy współpracy z Kancelarią Migała we Wrocławiu, która jest stałym współpracownikiem Kancelarii AGK.

Odroczenie wykonania kary pobawienia wolności

Gdy wyrok karny staje się prawomocny, skazany staje w obliczu stawienia się w zakładzie karnym celem odbycia kary. Jeśli kara nie przekracza 1 roku i 6 miesięcy, to ma możliwość ubiegania się o jej odbycie w systemie dozoru elektronicznego, czyli odbycie jej w warunkach domowych (więcej na temat dozoru elektronicznego przeczytasz tutaj). Jeśli skazany nie spełnia warunków do odbycia dozoru lub nie jest nim zainteresowany, to pozostaje mu możliwość wnioskowania o odroczenia wykonania kary. W takiej sytuacji będzie miał możliwość uzyskania czasu, żeby przygotować się do odbycia kary.

Kiedy Sąd musi odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności

Sąd jest zobowiązany odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności w przypadku choroby psychicznej lub ciężkiej choroby uniemożliwiającej jej odbycie. W takim przypadku karę odracza się do czasu ustania przeszkody.

Brak jest katalogu chorób, które uznawane są za ciężkie. Kodeks karny wykonawczy wskazuje, że za ciężką chorobę uznaje się taki stan skazanego, w którym umieszczenie go w zakładzie karnym może zagrażać życiu lub spowodować dla jego zdrowia poważne niebezpieczeństwo. Sąd penitencjarny zatem zawsze będzie miał możliwość indywidualnego określenia, czy dana choroba ma charakter ciężkiej.

Kiedy Sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności

Sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. W takiej sytuacji Sąd penitencjarny bada sytuację indywidualną skazanego i jego rodziny i orzeka, czy zasadne jest odroczenie kary.

Jako przykłady sytuacji, w których Sąd może odroczyć wykonanie kary można wskazać:

  1. inna niż ciężka choroba, która wymaga leczenia,
  2. opieka nad innym np. niedołężnym lub chorym członkiem rodziny, kiedy tej opieki nie mogą zrealizować inni członkowie rodziny,
  3. konieczność uregulowania ważnych spraw zawodowych lub osobistych;
  4. potrzebę wykonania pilnych prac polowych,
  5. nagłe niespodziewane zdarzenie wymagające pilnego podjęcia czynności eliminujących jego skutki, np. spalenie domu,
  6. konieczność zakończenia edukacji, kiedy jest możliwe jej zakończenie w niedługim czasie.
  7. konieczność okresowego zapewnienia rodzinie środków do życia.

Sąd może odroczyć wykonanie kary do roku. Kara może być odraczana kilkukrotnie, ale łączny czas odroczenia nie może przekroczyć jednego roku.

Posiedzenie w przedmiocie odroczenia kary pozbawienia wolności

W posiedzeniu w przedmiocie odroczenia kary pozbawienia wolności bierze udział prokurator. Skazany oraz jego obrońca mogą brać w nim udział, ale nie muszą. Zatem brak stawiennictwa skazanego oraz jego obrońcy nie będzie stanowił przeszkody dla sądu do wydania orzeczenia.

W posiedzeniu będzie też mógł brać udział kurator sądowy.

Na postanowienie w przedmiocie odmowy odroczenia kary pozbawienia wolności przysługuje zażalenie.

Osobom, które chcą ubiegać się o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolność zapraszamy do skorzystania z usług Kancelarii Adwokackiej AGK z siedzibą w Kędzierzynie-Koźlu oraz Wrocławiu. Oferujemy między innymi obronę w trakcie posiedzenia, przygotowanie linii obrony oraz przygotowanie zażalenia w przypadku negatywnej decyzji.

Wpis powstał przy współpracy z Kancelarią Migała we Wrocławiu, która jest stałym współpracownikiem Kancelarii AGK.

Odwołanie warunkowego przedterminowego zwolnienia

Warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbywania reszty kary umożliwia skazanemu wcześniejsze opuszczenie zakładu karnego. Udzielając warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbycia reszty kary Sąd wyznacza skazanemu okres próby, w których musi się odpowiednio zachowywać i spełniać nałożone na niego obowiązki pod groźbą powrotu do zakładu karnego. Jeśli skazany dopuści się pewnych zachowań lub nie wypełni nałożonych na niego obowiązków w okresie próby oraz w terminie 6 miesięcy od ich upływu Sąd penitencjarny może odwołać warunkowe zwolnienie i orzec o powrocie skazanego do zakładu karnego.

Więcej o warunkowych przedterminowym zwolnieniu przeczytasz tutaj.

Kiedy Sąd musi odwołać warunkowe przedterminowe zwolnienie

Pewny rodzaj naruszeń skutkuje obowiązkiem odwołania warunkowego przedterminowego zwolnienia. Są to sytuacje, w których Sąd penitencjarny nie ma żadnego wyboru i musi odwołać przedterminowe zwolnienie. Takie sytuacje występują, gdy:

  1. zwolniony w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania,
  2. zwolniony, skazany za przestępstwo popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby małoletniej zamieszkujących wspólnie ze sprawcą, w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, ponownie używając przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby małoletniej zamieszkujących wspólnie ze sprawcą.

Warto nadmienić, że jeśli dojdzie do któryś z wyżej opisanych sytuacji, ale Sąd penitencjarny nie wyda orzeczenia o odwołaniu warunkowego zwolnienia w okresie trwania okresu próby oraz w terminie 6 miesięcy po zakończeniu tego okresu, to zwolniony, nie trafi ponownie do zakładu karnego.

Kiedy Sąd może odwołać warunkowe przedterminowe zwolnienie

Pewny rodzaj naruszeń skutkuje natomiast sytuacjami, w których Sąd będzie mógł odwołać przedterminowe warunkowe zwolnienie. W takich sytuacjach skazany będzie miał możliwość przekonania Sądu, żeby jednak dał mu ponowną szansę i pozwolił nadal korzystać z przedmiotowej instytucji.

Sąd będzie miał możliwości odwołania przedterminowego warunkowego zwolnienia, gdy:

  1. zwolniony w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności popełnił inne przestępstwo, w tym i wykroczenie, lub została orzeczona wobec niego kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem, ograniczenia wolności lub grzywna,
  2. zwolniony uchyla się od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych, przepadku lub środków kompensacyjnych.

Posiedzenie w przedmiocie odwołania przedterminowego warunkowego zwolnienia

W posiedzeniu w przedmiocie odwołania przedterminowego warunkowego zwolnienia bierze udział prokurator. Skazany oraz jego obrońca mogą brać w nim udział, ale nie muszą. Zatem brak stawiennictwa skazanego oraz jego obrońcy nie będzie stanowił przeszkody dla sądu do wydania orzeczenia.

W posiedzeniu będzie też mógł brać udział kurator sądowy.

Na postanowienie w przedmiocie odwołania warunkowego zwolnienia przysługuje zażalenie.

Osobom, którym grozi odwołanie przedterminowego warunkowego zwolnienia zapraszamy do skorzystania z usług Kancelarii Adwokackiej AGK z siedzibą w Kędzierzynie-Koźlu oraz Wrocławiu. Oferujemy między innymi obronę w trakcie posiedzenia, przygotowanie linii obrony oraz przygotowanie zażalenia w przypadku negatywnej decyzji.

Wpis powstał przy współpracy z Kancelarią Migała we Wrocławiu, która jest stałym współpracownikiem Kancelarii AGK.

Warunkowe przedterminowe zwolnienie

Skazany na karę pozbawienia wolności nie zawsze musi odbyć całą karą. W przypadku dobrego sprawowania skazanego istnieje możliwość ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbywania kary pozbawienia wolności. Przepisy prawa karnego szczegółowo regulują możliwość przedterminowego zwolnienia z zakładu karnego. Jakie zatem warunki musi spełnić skazany, aby ubiegać się o warunkowe przedterminowe zwolnienie?

Na czym polega warunkowe przedterminowe zwolnienie?

Sąd może udzielić warunkowego przedterminowego zwolnienia w celu poddania skazanego próbie. Skazany może opuścić przedterminowo zakład karny pod warunkiem jednak, że będzie przestrzegać porządku prawnego, a w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa. Czas pozostałej do odbycia kary stanowi okres próby, podczas którego warunkowe przedterminowe zwolnienie może zostać odwołane, co z kolei będzie skutkować powrotem skazanego do zakładu karnego.

Przesłanki warunkowego przedterminowego zwolnienia

Pierwszą przesłankę można określić jako pozytywną prognozę kryminologiczną wobec skazanego. Pod tym pojęciem należy rozumieć całościową ocenę postawy, zachowania i właściwości skazanego, a także okoliczności popełnienia przestępstwa, która będzie uzasadniać przekonanie, że skazany po zwolnieniu będzie przestrzegać porządku prawnego.

Drugą podstawową przesłanką jest odbycie przez skazanego co najmniej połowy kary. W odniesieniu do recydywistów oraz osób skazanych za najcięższe przestępstwa wymóg ten jest podwyższony.

Obie przesłanki muszą zostać łącznie spełnione. O ile przesłanka odbycia co najmniej połowy kary jest prosta do stwierdzenia, to już pozytywna prognoza kryminologiczna ma charakter ocenny.

Okres próby

Czas pozostałej do odbycia kary stanowi okres próby, który wynosi od 2 – 5 lat. Surowsze warunki dotyczące okresu próby uregulowane są w odniesieniu do recydywistów i sprawców najcięższych przestępstw.

W czasie okresu próby skazany pozostaje pod dozorem kuratora sądowego. Sąd może nałożyć na skazanego dodatkowe obowiązki związane z poddaniem go próbie.

Jeżeli skazany pomyślnie przeszedł okres próby, a także w czasie 6 miesięcy od jego zakończenia nie nastąpiło odwołanie warunkowego zwolnienia, to karę uznaje się za odbytą z chwilą warunkowego zwolnienia.

Ponowny wniosek po odwołaniu warunkowego przedterminowego zwolnienia

W przypadku odwołania warunkowego zwolnienia skazany może wnioskować o warunkowe przedterminowe zwolnienie dopiero po odbyciu roku kary od chwili powrotu do zakładu karnego. W przypadku kary 25 lat pozbawienia wolności i kary dożywocia powyższy wymóg podniesiony jest do pięciu lat.

Postępowanie w sprawie warunkowego przedterminowego zwolnienia

W celu uzyskania warunkowego przedterminowego zwolnienia należy złożyć do sądu penitencjarnego wniosek. Następnie sąd zleci administracji zakładu karnego sporządzenie opinii penitencjarnej o skazanym. Punktem kulminacyjnym jest przeprowadzenie posiedzenia sądu w zakładzie karnym, w czasie którego skazany jest wysłuchiwany przez sąd. W posiedzeniu sądu bierze udział również prokurator i przedstawiciel administracji zakładu karnego.

W przypadku nieuwzględnienia wniosku przez sąd, stornie przysługuje zażalenie do sądu wyższej instancji. Rozpoznanie zażalenia następuje na posiedzeniu sądu, ale już poza zakładem karnym.   

Jeżeli sąd odmówi udzielenia warunkowego przedterminowego zwolnienia, to skazany na karę pozbawienia wolności nie przekraczającą 3 lat może złożyć kolejny taki wniosek po upływie 3 miesięcy od wydania postanowienia w sprawie. Skazani na kary przekraczające 3 lata pozbawienia wolności będą mogli złożyć kolejny wniosek po upływie 6 miesięcy od wydania postanowienia przez sąd.  

Pamiętać należy, że sąd może, ale nie musi udzielić warunkowego przedterminowego zwolnienia. Ponadto sąd może udzielić warunkowego zwolnienia z tym zastrzeżeniem, że nastąpi ono po przejściu przez skazanego okresu przygotowawczego w zakładzie karnym, który może trwać do sześciu miesięcy. Obrońca we wniosku i zażaleniu, jak również podczas posiedzenia sądu może przedstawić argumentację na poparcie wniosku i aktywnie przyczynić się do uzyskania warunkowego przedterminowego zwolnienia.

Kancelarii Adwokackiej AGK z siedzibą w Kędzierzynie-Koźlu oraz Wrocławiu świadczy pomoc prawną z zakresu prawa karnego, w tym występuje jako obrońca przed sądami penitencjarnymi. W przypadku problemów w uzyskaniu warunkowego przedterminowego zwolnienia z zakładu karnego zapraszam do kontaktu.

Wpis powstał przy współpracy z Kancelarią Migała we Wrocławiu, która jest stałym współpracownikiem Kancelarii AGK.

Przerwa w wykonaniu kary

Pobyt w zakładzie karnym może zostać przerwany na skutek wystąpienia szczególnych okoliczności dotyczących skazanego lub jego bliskich. Sąd penitencjarny może, a w niektórych okolicznościach musi, udzielić skazanemu przerwy w wykonaniu kary. Kiedy zatem skazany może ubiegać się o udzielenie przerwy w wykonaniu kary?

Przesłanki dla przerwy w wykonaniu kary

Sąd penitencjarny obligatoryjnie udzieli skazanemu przerwy w wykonaniu kary w sytuacji, gdy wystąpi u skazanego choroba psychiczna lub inna ciężka choroba uniemożliwiająca wykonywanie kary. Za ciężką chorobę uznaje się taki stan skazanego, w którym umieszczenie go w zakładzie karnym może zagrażać życiu lub spowodować dla jego zdrowia poważne niebezpieczeństwo. Przerwa udzielana jest do czasu ustania przeszkody (tutaj choroby). Wystąpienie choroby stwierdza się w opinii lekarskiej sporządzonej na zlecenie zakładu karnego.

Sąd penitencjarny może udzielić przerwy w wykonaniu kary pozbawienia wolności, jeżeli przemawiają za tym ważne względy rodzinne lub osobiste. Sąd może udzielić przerwy skazanemu kilkakrotnie, jednakże czas przerw nie może łącznie trwać dłużej niż rok. Fakultatywna podstawa udzielenia przerwy ma charakter ocenny i powinna zostać wykazana dowodami przez skazanego.

Nie można udzielić przerwy przed upływem roku od dnia ukończenia poprzedniej przerwy i powrotu po niej do zakładu karnego, chyba że zachodzi wypadek choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby skazanego albo inny wypadek losowy.

Są udzielając przerwy w wykonywaniu kary może orzec wobec tego skazanego elektroniczną kontrolę miejsca pobytu.

Postępowanie w sprawie przerwy w wykonaniu kary

W celu uzyskania przerwy w wykonywaniu kary należy złożyć do sądu penitencjarnego wniosek. Sąd przeprowadzi posiedzenie w zakładzie karnym, w czasie którego skazany jest wysłuchiwany przez sąd. W posiedzeniu sądu bierze udział również prokurator i przedstawiciel administracji zakładu karnego.

W przypadku nieuwzględnienia wniosku przez sąd, stornie przysługuje zażalenie do sądu wyższej instancji. Rozpoznanie zażalenia następuje na posiedzeniu sądu, ale już poza zakładem karnym.   

Przerwa prowadząca do warunkowego przedterminowego zwolnienia

Jeżeli przerwa w wykonaniu kary pozbawienia wolności trwała co najmniej rok, a skazany odbył co najmniej 6 miesięcy kary, sąd penitencjarny może warunkowo zwolnić skazanego z odbycia reszty kary na zasadach warunkowego przedterminowego zwolnienia.

Powyższego rozwiązania prawnego nie stosuje się, jeżeli kara lub suma kar pozbawienia wolności przekracza 3 lata.

Sąd decyduje o warunkowym zwolnieniu skazanego w formie postanowienia, na które skazanemu przysługuje zażalenie do sądu wyższej instancji.

Odwołanie przez sąd przerwy w karze

Sąd penitencjarny może odwołać przerwę w wykonaniu kary. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie.

Kancelarii Adwokackiej AGK z siedzibą w Kędzierzynie-Koźlu oraz Wrocławiu świadczy pomoc prawną z zakresu prawa karnego, w tym występuje jako obrońca przed sądami penitencjarnymi. W przypadku problemów uzyskania przerwy w wykonywaniu kary zapraszam do kontaktu.

Wpis powstał przy współpracy z Kancelarią Migała we Wrocławiu, która jest stałym współpracownikiem Kancelarii AGK.

Wstrzymanie wykonania zastępczej kary

Zaniechanie wykonywania kary ograniczenia wolności może mieć dla skazanego negatywne skutki prawne. W takiej sytuacji sąd zarządzi wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności, która będzie dla skazanego dużo bardziej dolegliwa. Czy zarządzenie zastępczej kary jest równoznaczne z trafieniem przez skazanego do zakładu karnego? Czy skazany może podjąć działania, które pozwolą na uniknięcie odbywania zastępczej kary pozbawienia wolności?

Zastępcza kara pozbawienia wolności

Jeżeli skazany uchyla się od odbywania kary ograniczenia wolności, sąd zarządza, a jeżeli uchyla się on od świadczenia pieniężnego lub obowiązków orzeczonych w wyroku, sąd może zarządzić wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności. W przypadku gdy skazany wykonał część kary ograniczenia wolności, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności w wymiarze odpowiadającym karze ograniczenia wolności pozostałej do wykonania, przyjmując, że jeden dzień zastępczej kary pozbawienia wolności jest równoważny dwóm dniom kary ograniczenia wolności.

Jeżeli ustawa nie przewiduje za dane przestępstwo kary pozbawienia wolności, górna granica zastępczej kary pozbawienia wolności nie może przekroczyć 6 miesięcy.

Sąd rozpoznaje sprawę na posiedzeniu, w którym ma prawo wziąć udział prokurator, sądowy kurator zawodowy, skazany oraz jego obrońca.

Na postanowienie sądu w przedmiocie kary zastępczej przysługuje zażalenie.

Wstrzymanie wykonania zastępczej kary

Sąd może w każdym czasie wstrzymać wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności w wypadku, gdy skazany oświadczy na piśmie, że podejmie odbywanie kary ograniczenia wolności i podda się rygorom z nią związanym. W takiej przypadku wstrzymanie następuje do czasu wykonania orzeczonej kary ograniczenia wolności.

Jeżeli skazany uchyla się od odbywania kary ograniczenia wolności, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności.

Na postanowienie w przedmiocie wstrzymania i zarządzenia wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności oraz określenia wymiaru pozostałej do odbycia kary przysługuje zażalenie.

Niedopuszczalne jest ponowne wstrzymanie wykonania tej samej zastępczej kary pozbawienia wolności na opisanej podstawie.

Kancelarii Adwokackiej AGK z siedzibą w Kędzierzynie-Koźlu oraz Wrocławiu świadczy pomoc prawną z zakresu prawa karnego, w tym występuje jako obrońca przed sądami penitencjarnymi. W przypadku problemów dotyczących wstrzymania wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności zapraszam do kontaktu.

Wpis powstał przy współpracy z Kancelarią Migała we Wrocławiu, która jest stałym współpracownikiem Kancelarii AGK.